وقتی صحبت از جک هیدرولیک میشود، اولین چیزی که به ذهن خطور میکند، پنچری لاستیک ماشین است. حتما میدانید چرا. چون برای پنچریگیری لازم است اتومبیل به سمت بالا هدایت شود تا زمینه برای تعویض تایر امکانپذیر باشد.
با استفاده از آنها میتوانید به راحتی خودرویی به وزن سه تن را بلند کرده و تعمیرات لازم را انجام دهید. این نوع جکها تحت عنوان جکهای روغنی نیز شناخته شدهاند.
در واقع باید گفت جک هیدرولیک، یک ابزار حیاتی در دنیای صنعت است که با استفاده از قدرت فشار روغن، اجسام سنگین را به راحتی جابجا میکند. این ابزار که در صنایع مختلف از خودروسازی تا راهسازی کاربرد دارد، به کمک سیستمهای هیدرولیکی قادر به ایجاد نیرویی عظیم است.
اما هیدرولیک چیست و چگونه از آن در ساختار جک استفاده میشود؟
جک هیدرولیک چیست؟
جک هیدرولیک یک دستگاه بالابر است که از یک سیلندر، پیستون و سیستم روغنی برای بلند کردن اجسام سنگین استفاده میکند. این دستگاه بر اساس قانون پاسکال عمل میکند که میگوید “فشار وارد شده به مایعی که درون یک سیستم بسته قرار دارد، بهصورت یکسان به همه جهات منتقل میشود”. این خاصیت باعث میشود جک هیدرولیک با نیرویی کم بتواند اجسام با وزن بالا را جابهجا کند.
جک هیدرولیک تنها یکی از ابزارهای متعدد این حوزه است. دیگر تجهیزات حیاتی شامل پمپ هیدرولیک، هیدروموتور، و یونیت هیدرولیک هستند. پمپهای پیستونی، دندهای و پرهای نیز گزینههای محبوب در صنایع مختلف محسوب میشوند.
از هیدرولیک چگونه در ساخت جک هیدرولیک صنعتی استفاده می شود؟
به بیان ساده باید گفته منظور از هیدرولیک این است که بتوانید با استفاده از تحت فشار قرار دادن مایعات، کاری را انجام دهید. این سیستم میتواند به صورت باز و بسته مورد استفاده قرار گیرد.
زمانی که از آب برای چرخاندن آسیاب استفاده میشود، در واقع از سیستم هیدرولیکی باز استفاده میشود، یعنی در طی آن از مایعات که در اینجا آب است تنها یکبار استفاده شده است.
در سیستم هیدرولیک بسته، مایع مورد نظر در یک مدار ثابت و مشخص شده قرار گرفته و حرکت آن صرفا محدود به همان فضا میشود. در این موارد مایع مورد نظر، معمولا روغن است. این سیستم در ساختار این نوع جک کاربرد دارد.
از سیستم هیدرولیک در ترمز ماشینها، جرثقیلهای غول پیکر، بیل مکانیکی، پلهای متحرک، صنایع هوایی و… استفاده میشود. این سیستم طراحی سادهایی دارد، به راحتی مورد استفاده قرار میگیرد، قابلیت افزایش نیرو را داشته، از انعطافپذیری خوبی برخوردار است و راندمان بالایی نیز دارد.
اساس کار جک روغنی یا بالابر هیدرولیکی چیست ؟
به طور خلاصه باید گفت جک هیدرولیکی مجموعهایی از روغن و قطعات فلزی است. برای آن اهرم ( پدالی) طراحی شده است که بوسیله پا میتوان آن را فشرد.
هر بار که این عمل را انجام میدهید، خودرو به سمت بالا حرکت خواهد کرد. استوانهایی در انتهای جک قرار دارد، هر بار که پدال را فشار میدهید، این استوانه به سمت بالا حرکت میکند. حرکت استوانه یک نقطه شروع و پایان دارد. زمانی که از یک سو به روغن فشار وارد میکنید، مایع از سوی دیگر همان نیرو را به شما تحویل خواهد داد.
برای درک کارکرد جکهای هیدرولیکی باید کمی با علم فیزیک آشنا باشید. براساس قانون پاسکال، فشار در سرتاسر یک سیال یکسان بوده و به صورت عمود بر آن وارد میشود. زمانی که سیالات در محیطی بسته قرار گرفته و به آنها فشاری وارد میشود، این فشار در تمامی سطح وجود خواهد داشت.
در علم فیزیک، فشار برابر است با نیرو تقسیم بر واحد سطح. میزان فشار در تمام قسمتهای روغن ( به عنوان سیال) برابر است و تنها سطوح متفاوت هستند. یعنی شما فشاری ثابت بر سطوح مختلف وارد میکنید. به این ترتیب این فرصت وجود دارد تا میزان نیرو بر اساس توان فرد، کم و زیاد شود.
بیشتر بخوانید: چرا پمپ دنده ای را از هیدکالا بخریم؟
به بیان ساده میتوان این موضوع را اینگونه بیان کرد، قسمتی ( سطح مقطع) از جکهای هیدرولیک که، تحت فشار وزن اتومبیل قرار میگیرد، سطح مقطع بالایی داشته و قسمتی از آن که باید پدال را به حرکت درآورد، سطح مقطع کمی دارد. براساس آنچه که گفته شد، میزان فشار برای آنها یکسان است.
بنابراین سطح مقطع کوچک به نیروی کم و سطح مقطع بزرگتر، به نیروی بیشتر نیاز خواهد داشت. به این ترتیب با ایجاد یک نیروی کم در سطح مقطع کوچک، به یک نیروی زیاد در سطح مقطع بزرگتر غلبه خواهید کرد.
استفاده از جکهای هیدرولیک صنعتی چه مزایایی دارد؟
1- جکهای هیدرولیک طراحیهای مختلفی داشته و به طور کلی فضای زیادی برای عملکرد نیاز ندارند.
2- طراحی آنها ساده بوده و به آسانی مورد استفاده قرار میگیرند.
3- بهترین گزینه برای جابهجایی و بلند کردن اجسام سنگین به شمار میروند.
4- از وزن سبکتری نسبت به سایر جکهای دیگر برخوردار هستند.
بیشتر بخوانید: هیدروموتور چیست و چه کاربردی دارد؟
استفاده از جکهای هیدرولیک چه معایبی دارد؟
این تجهیزات با همه مزایایی که دارد، معایبی خواهد داشت. از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
گاهی اوقات ممکن است با وجود حرکت پدال، جسم مورد نظر به اندازه کافی ارتفاع نگرفته و بلند نشود. در این حالت احتمالا بازوی جک به انتها نمیرسد. زمانی با این مشکل مواجه میشوید که جک دچار کمبود روغن شده است. برای حل این مشکل کافی است میزان روغن آن را تنظیم کنید.
گاهی اوقات نیز جک به اندازه کافی جسم مورد نظر را بالا میبرد، اما توانایی نگه داشتن آن را در ارتفاع ندارد. این مشکل به دلایل مختلف بروز خواهد کرد. در مرحله اول احتمال دارد، روغن به آلودگی دچار شده باشد و یا ممکن است پیچ خلاص به درستی تا انتها بسته نشده باشد. نشتی و خرابی آب بندها نیز میتوانند باعث ایجاد این مشکل شوند.
این امکان وجود دارد که میله جک به سختی بالا و پایین برود. این امر میتواند به دلیل خرابی و نقص عملکرد میله اصلی باشد. روغن نامناسب، خرابی تلمبه جک، نقص کاسه نمد و آببندها از دیگر دلایلی است که میتواند باعث بروز این مشکل شوند.
برخی مواقع نیز جک نرم و یکنواخت بالا و پایین نمیرود. در این حالت اصطلاحا میشنویید که جک حرکتی اسفنجی دارد. در این شرایط احتمالا در روغن هوا وجود دارد.
مزایا | معایب |
فضای زیادی برای عملکرد نیاز ندارند | به انتها نرسیدن بازوی جک به علت کم بودن روغن آن یا وجود نشتی در جک است کارایی این سیستم را کاهش می دهد |
به آسانی مورد استفاده قرار می گیرند | اگر جک در حالت اسفنجی باشد بالا و پایین رفتن جک به صورت نرم و یکنواخت اتفاق نمی افتد. |
مناسب برای بلند کردن اجسام سنگین | نشت روغن و یا آلودگی روغن |
وزن سبکتر نسبت به سایر جک ها | اگر میله اصلی خراب شود،یا آب بندها و کاسه نمدها خراب باشد میله جک به راحتی بالا و پایین نمی رود |
آلودگی صوتی ندارند | |
استفاده از سیستم های سوختی تجدیدپذیر | |
قیمت مناسب در مقایسه با کارایی بالا |
جک هیدرولیک چه کاربردی دارد؟
انواع جک هیدرولیک در صنایع مختلف کاربردهای فراوان دارند. شاید بتوان گفت هرجایی که در صنعت خودروسازی نیاز به ارتفاع گرفتن و بلند کردن اجسام نیاز باشد، ردپایی از جک روغنی را میتوان دید. لیفتراکها، ماشینآلات و تجهیزات راهسازی، معدن و کشاورزی، کمپرسیها، بالابرها( آسانسورها)، صنایع حفاری، معماری، برجسازی پالایشگاهها … همگی به نوعی در با اهداف مختلف، از این سیستم استفاده میکنند.
این نوع جک برای به حرکت در آوردن اجسام کاربرد دارد. این جک دارای کاربرد های زیادی است که کاربرد آنها می تواند در ماشین های سنگین مانند تراکتور، جرثقیل و… باشد که بسیار کاربردی است و سبب راحتی در انجام کار ها شده است.
سیلندر هیدرولیک برای جابجایی تایر ها و ماشین های سنگین اصولا از جک استفاده می شود. این جک ها به دلیل تنوع در کارایی و استفاده آن، در مدل های مختلفی وجود دارد که هر کدام دارای طول و قطر متفاوت و هر کدام از آن ها دارای ویژگی ها و خصوصیات خاصی هستند و می توان برای کاربرد های مختلف از هر یک از آن ها استفاده کرد.
باید گفت که سیلندر هیدرولیکی یا عملگر های خطی به سه نوع تقسیم می شوند. سیلندر های جابجایی، سیلندر های یک کاره، سیلندر های چند کاره، اما این سیلندر ها مشکلاتی از جمله، نصب نادرست، بار گذاری غیر محوری، نشتی های داخلی و خارجی و… دارند.
میله سیلندر هیدرولیکی فشار زیادی را تحمل می کند به همین دلیل باید لوله آن دارای قطر کافی و مناسبی باشد. قطر داخلی جکهای هیدرولیکی و میله پیستون در اندازه های 125 و 75 میلی متر هستند.
از این سیلندر ها و جک ها در این اندازه برای جابجایی بار تا وزنی خاص استفاده می شود. اگر بخواهیم بگوییم اجزای تشکیل دهنده و سازنده این جک، شامل دو پیچ در ابتدا و انتهای آن، استفاده از میله ی مهار، در پوش های جوشی و…. است.
سیلندر های جوشی ارزان هستند اما اگر خراب شوند، قابلیت تعمیر شدن ندارند و این سیلندر ها اصولا در ماشین ها استفاده می شوند.
معرفی انواع جکهای هیدرولیک
جک های هیدرولیک به انواع زیر تقسیم میشود:
- جک یک راهه
- جک یکطرفه
- جک دو طرفه
- جک های Bottle
- جک های چرخ دستی (Trolley/Floor Jacks)
- جک Toe life Hydrolic Jacks
- جک های Scissor Jacks
- جک های پیچ (screw jacks)
- جک های چرخ دار (Ratchet Jacks)
جک یک راهه
اندازه قطر دسته و پیستون یکسان است. این جکها بهگونهایی طراحی شدهاند که روغن تنها از یک مسیر میتواند وارد و خارج شود.
زمانی که روغن به سمت سر پیستون هدایت میشود، جک باز شده و توانایی بلند کردن اجسام را خواهد داشت. برای اینکه جک بسته شود، لازم است تا نیرویی ( باری) بر روی دسته پیستون قرار گیرد. یعنی جکهای یکراهه تنها میتوانند بار و یا شی سنگین را بلند کنند و هیچ نیرویی برای پایین آمدن وجود ندارد.
جک یک طرفه هیدرولیک
در این جک قطر پیستون از اندازه دسته پیستون بیشتر است. برای آنها دو مسیر ورودی و خروجی در نظر گرفته شده است. یک مجرا در ابتدای سیلندر قرار گرفته و مجرای دیگر در انتهای آن قرار دارد.
مجرایی که در انتهای پیستون قرار دارد، محل ورود و خروج هوا بوده و مجرایی که در ابتدای پیستون قرار دارد، محل ورود و خروج روغن است. از نظر عملکرد و کارایی باید گفت، این جک مانند جکهای هیدرولیکی یکراهه هستند.
یعنی صرفا برای بلند کردن اجسام سنگین کاربرد داشته و نیروی برای پایین آوردن جسم مورد نظر ایجاد نمیکنند.
جک دو طرفه
در جک روغنی دو طرفه، قطر پیستون بیشتر از قطر دسته پیستون است. در این نوع جک، دو مجرای ورود و خروج برای روغن در نظر گرفته شده است. از یک دهانه روغن وارد شده و از دهانه دیگر خارج خواهد شد. در این نوع از جکها برای بلند کردن و پایین آوردن اجسام نیرو وارد خواهد شد.
جک های Bottle
جک های Bottle ( سیلندر هیدرولیک ) به جک های دستی نیز معروف هستند. که یکی از راه های آسان و راحت برای بلند کردن وسایل نقلیه برای سرویس یا بازرسی در کنار جاده ها یا در تعمیر گاه ها جک های Bottle یا دستی است.
جک های دستی در اندازه های مختلف با کاربرد های مختلف ساخته می شوند. آنها به طور گسترده ای در اندازه و قابلیت های بالابری از چهل و پنج کیلوگرم تا چندین تن می باشد.
جک های Bottle از یک شافت عمودی استفاده می کنند که از پد بلبرینگ در آن استفاده می کند که میتواند با آن مستقیما وزن را از زمین بلند کند.
یکی از متداول ترین جک هیدرولیک ها جک های بطری یاBottle هستند. شکل این جک ها به صورت یک بطری شیر است به خاطر همین شباهت است که به نام جک های بطری یا Bottle Jacks معروف شده اند.
با این جک ها در قسمت معرفی انواع جک هیدرولیک ها آشنا شدید اما در اینجا میخواهم شما را با کاربرد های آنها بیشتر آشنا کنم. این جک ها در اوایل دهه 1900 میلادی هنگامی که صنعت خودرو شروع به کار کرد، محبوبیت زیادی در بین خریداران پیدا کرد.
شاید از خود بپرسید که این جک ها چگونه کار می کنند؟ این جک ها توسط یک شافت عمودی به صورت مستقیم وزن را از زمین بلند می کند. اما اگر بخواهیم درباره کاربرد این جک ها صحبت کنیم باید بگوییم که این جک ها بیشتر در صنعت اتومبیل مورد استفاده قرار می گیرند. اما از این جک ها در صنعت پزشکی برای بالا و پایین بردن بیماران نیز استفاده می کنند.
این جک ها در کاربرد های صنعتی نیز استفاده می شود آنها میتوانند برای بلند کردن بار های سنگین و همچنین ماشین آلات بزرگ کشاورزی مورد استفاده قرار بگیرند.
جک های چرخ دستی (Trolley/Floor Jacks)
جک های چرخ دستی به جک های کف نیز معروف هستند. جک های کف بر خلاف جک های Bottle یا دستی که به صورت عمودی عمل می کنند و شافت آنها به صورت عمودی است در جک های Trolley شافت به صورت افقی بر روی میل لنگ که به یک بالابر متصل شده است، قرار گرفته است و با فشاری که وارد میشود جسم را به صورت عمودی از زمین بلند می کند. این جک های دامنه کاربرد بیشتری نسبت به جک های دستی دارند و در اندازه های اصلی کوچک و بزرگ ساخته می شوند.
جک Toe life Hydrolic Jacks
Toe life Hydrolic Jacks نوع خاصی از انواع سیلندر هیدرولیک است که برای بلند کردن ماشین آلاتی که سطح آنها با زمین کم است، کاربرد دارند.
در جایی که جک های کف و جک های دستی به دلیل سطح کم ماشین با سطح زمین نتوانند استفاده شوند از جک های Toe life Hydrolic Jacks استفاده می شود.
جک های Scissor Jacks
جک های Scissor Jacks یک از انواع جک هیدرولیک ( سیلندر هیدرولیک ) هستند که این جک ها به صورت جمع و جور ساخته می شوند. جک های Scissor Jacks از پیچ مکانیکی استفاده می کنند. چرخش جک های Scissor منجر به بالا بردن و پایین آوردن بازوهای این جک ها می شوند. که بسته به موقعیت و مکانیزم این جک ها ، بازو ها کشیده یا جمع می شوند.
جک های پیچ (screw jacks)
یکی دیگر از انواع جک هیدرولیک ها جک های پیچ هستند. که از مکانیزم پیچ عمودی برای بالا بردن یا پایین آوردن جک استفاده می کنند. برخی از مدل های این جک ها قابلیت تنظیم آچار دارند، در حالی که برخی دیگر از یک سطح درج شده از طریق سوراخی در جک استفاده می کنند تا امکان استفاده از مکانیکی اضافی در هنگام چرخش پیچ را داشته باشد.
جک های چرخ دار (Ratchet Jacks)
جکهای چرخ دار برای بالابردن یا پایین آوردن بار از مکانیزم حلزون و حلق آویز استفاده می کنند.زمانی جک های چرخ دار نوع واقعی جک هایی بودند که تولید کنندگان خودرو با وسایل نقلیه خود این جک ها را به خریداران می دادند تا خریداران در هنگام عوض کردن چرخ ماشین خود از آنها استفاده کنند.
این جک ها به همراه آچار چرخ به عنوان دسته جک به خریداران داده می شد. با توسعه ساخت و ساز های unibody و از بین بردن ضریه گیر های فلزی در وسایل نقلیه، جک های چرخ دار نسبت به جک های scissor کمتر مورد استفاده قرار گرفتند زیرا مشخصات کمتر نسبت به جک های scissor داشتند. و آنها ممکن بود در زیر بدنه ماشین واژگون شوند.
پرکاربردترین مدل جک هیدرولیکی چیست؟
از جک تلسکوپی به عنوان یکی از پرکاربردترین انواع جک هیدرولیک یاد میشود. ممکن است آنها را با نام سیلندرهای چند مرحلهایی نیز بشناسید. در طراحی آنها چندین میله پیستون لولهایی در نظر گرفته شده که به اسلیو معروف هستند.
تعداد اسلیوها به چهار تا پنج عدد میرسد که دارای اندازه و قطرهای متفاوت هستند. قطر آنها بهگونهایی است که درون یکدیگر جای میگیرند. آنها به صورت یک طرفه و دو طرفه طراحی و به بازار عرضه میشوند. آنها نسبت به سایر انواع جکهای دیگر از قیمت بیشتری برخوردار هستند. این جکها در ساخت آسانسورها و ماشینهای تخلیه بار کاربرد دارند.
تفاوت جک هیدرولیکی با جک پنوماتیک چیست؟
جک هیدرولیک و پنوماتیک از نظر ساختار و عملکرد با یکدیگر تفاوت دارند. در انواع جکهای پنوماتیک، هوا به عنوان عامل عملکردی مورد توجه قرار میگیرد. در آنها از کمپرسورهایی استفاده میشود که توانایی مکش هوا را داشته، آن را فشرده و متراکم کرده و وارد سیستم میکنند.
در این سیستم هوا از مجرایی دیگر خارج شده و به محیط باز خواهد گشت. به همین دلیل گفته میشود جکهای پنوماتیکی دارای سیستم باز هستند. از این جکها معمولا برای ایجاد فشاری پایینتر استفاده میشود. از دیگر ویژگیهای این نوع جکها میتوان به حساسیت کم آنها در برای تغییرات دمایی اشاره کرد.
این در حالی است که در جکهای هیدرولیکی از سیالی مانند روغن استفاده شده و همانطور که ذکر شد روغن در یک مدار بسته در جریان خواهد بود. از این جکها برای ایجاد فشار بالاتر بهره برده میشود.
قیمت جک هیدرولیک و عوامل تاثیرگذار بر آن
قیمت جک هیدرولیک بسته به نوع، اندازه، قدرت و کاربرد آن متغیر است. برخی از عوامل تأثیرگذار بر قیمت عبارتند از:
- نوع جک: جکهای یکطرفه، دوطرفه، برقی، و تلسکوپی قیمتهای متفاوتی دارند.
- قدرت و ظرفیت جک: جکهایی که توانایی بلند کردن وزنهای سنگینتر دارند، قیمت بالاتری دارند.
- کیفیت ساخت و برند: جکهایی که از مواد باکیفیت ساخته شدهاند و توسط برندهای معتبر تولید میشوند، معمولاً گرانتر هستند.
برای اطلاع از قیمت جک هیدرولیک صنعتی، قیمت جک هیدرولیک دو طرفه و سایر مدلها، میتوانید با کارشناسان فروش در تماس باشید.
سوالات متداول راجب جک هیدرولیک
در انواع جکهای پنوماتیک، هوا به عنوان عامل عملکردی است و در آنها از کمپرسورهایی استفاده می شود که توانایی مکش هوا را داشته، آن را فشرده و متراکم کرده و وارد سیستم می کنند.این در حالی است که در جکهای هیدرولیکی از سیالی مانند روغن استفاده شده و روغن در یک مدار بسته در جریان خواهد بود.
به طور کلی میتوان گفت آن دسته از جکهایی که برای بلند کردن اجسام سبکتر به کار میروند، قیمت کمتری نسبت به نوع قویتر آن دارند.نوع طراحی، کیفیت قطعات، کاربری ساده و نوسانات بازار از جمله فاکتورهایی هستند که بر روی قیمت جک هیدرولیک تاثیرگذار خواهند بود.
از جک تلسکوپی به عنوان یکی از پرکاربردترین انواع جک هیدرولیک یاد میشود. ممکن است آنها را با نام سیلندرهای چند مرحلهایی نیز بشناسید. در طراحی آنها چندین میله پیستون لولهایی در نظر گرفته شده که به اسلیو معروف هستند.
جکهای هیدرولیک براساس نوع سیلندر به سه دسته اصلی تقسیم میشود:جک یک راهه، جک یکطرفه، جک دو طرفه.
سلام و روز بخیر
ما برای ماشین آلات و ادوات کشاورزیمون نیاز به ساخت جک هیدرولیک داریم مجموعه هیدرولیک نادری میتون این خدمات رو برای ما انجام بده ؟
سلام و درود
برای ساخت سیلندر هیدرولیک قوی، جک های هیدرولیک یک طرفه، دوطرفه ( کوچیک، دستی، روغنی و…)نیازمند دریافت اطلاعات کامل از سوی سفارش دهنده ارائه شود. کلیه سفارشات ساخت و طراحی جک هیدرولیک در مجموعه هیدرولیک نادری پذیرفته می شود تمامی سفارشات جهت ساخت جک در کارگاه های هیدرولیک نادری توسط متخصصین و مهندسین مجرب مورد بررسی قرار گرفته و قطعات مصرفی در ساخت جک هیدرولیکی از برند های باکیفیت خارجی و ایرانی می باشد
سلام وقت بخیر. آیا جک های هیدرولیک مثلاً هایفورس که دو تیکه هستن از پمپ و سیلندر جک تشکیل شدن بصورت افقی هم میشه استفاده کرد؟
سلام جناب حسینی عزیز. برای کسب اطلاعات تکمیلی راجب جک های هیدرولیک می تونید از مشاوره واحد فنی هیدرولیک نادری (از طریق شماره های مندرج در قسمت تماس با ما) استفاده نمایید.
با سلام .خوبید .یک راهنمایی میخواستم ما دو تا جک با کورس حدود 1.5متر و توانایی هرکدام از جک ها حدود 500 کیلوگرم میخواییم . و اینکه یکی از دوتا جک به فاصله 14 متری پاوریونیت قرار بگیره و این جکها همزمان بالا و پایین برن . میخواستم بدونم ایا امکان پذیره . میتونید راهنمایی کنید با تشکر